14/08/2022
HELLP là một dạng nhiễm độc thai nghén thường gặp ở 5 – 8% phụ nữ mang thai. Mặc dù tỷ lệ này là rất nhỏ nhưng lại là một biến chứng sản khoa để lại hậu quả rất nặng nề. Vậy Hội chứng HELLP là gì? Cùng tìm hiểu những thông tin liên quan đến hội chứng Hellp trong bài viết sau.
Hội chứng HELLP là gì?
Hội chứng HELLP là một rối loạn liên quan đến tiền sản giật, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây tử vong. HELLP là một dạng nhiễm độc thai nghén thường gặp nhất là sau 20 tuần thai. Các triệu chứng của HELLP thường khá mơ hồ, lan rộng, khó nhận biết và chẩn đoán sớm.
Kể từ năm 1922, đã có rất nhiều báo cáo y tế về các triệu chứng tan máu và giảm tiểu cầu trong bệnh lý sản giật. Nhưng phải đến năm 1982, hội chứng HELLP lần đầu tiên được Weinstein mô tả dưới dạng viết tắt của các chữ cái đầu tiên của tên tiếng Anh:
- H: Hemolytic anemia( thiếu máu tán huyết);
- EL: Elevated Liver enzymes (tăng men gan);
- LP: Low Platelet count (giảm tiểu cầu);
Kể từ khi xuất hiện hội chứng này, ngày càng có nhiều trường hợp được báo cáo trong y văn. Mức độ phổ biến của bệnh có thể thay đổi tùy theo chủng tộc, địa lý và lãnh thổ. Một số báo cáo về tỷ lệ mắc hội chứng HELLP ở phụ nữ mang thai bị tiền sản giật từ 10 – 20%. Có tới 50% trường hợp được chẩn đoán khi tuổi thai 27-36 tuần, một số ít mắc hội chứng HELLP rất sớm ở tuần thứ 17-20, và khoảng 30% tái phát khi sinh.
Nguyên nhân xuất hiện hội chứng HELLP
Nguyên nhân chính xác của hội chứng HELLP đến nay vẫn chưa được xác định chính xác. Theo nhiều chuyên gia, hiện tượng đông máu là một yếu tố quan trọng. Có tới 10-20% thai phụ tiền sản giật có biến chứng HELLP.
Tiền sản giật hình thành và phát triển trong thời kỳ mang thai là do sự mất cân bằng giữa thuốc giãn mạch, chống kết tập tiểu cầu (prostacyclin, NO) và thuốc co mạch và tổng hợp chúng (thromboxan A2, endothelin). Sự mất cân bằng này dẫn đến co mạch, tăng kết dính, tăng kết tập tiểu cầu, kích hoạt đông máu nội mạc do thrombin gây ra với lắng đọng fibrin, rối loạn chức năng nội mạc và kích hoạt các mạch đông máu nội mạch dẫn đến đông máu lan tỏa trong lòng mạch (DIC). Quá trình này diễn ra nhanh chóng, có thể dẫn đến rối loạn đông máu, biến chứng chảy máu đe dọa tính mạng và suy đa tạng trong vòng vài giờ.
Xem thêm: Giá xét nghiệm tiền hôn nhân bệnh lý thalassemia tan máu bầm bẩm sinh
Biến chứng của hội chứng HELLP
Hội chứng này có mối liên hệ mật thiết với tiền sản giật, sản giật, có thể dẫn đến những hậu quả rất nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị sớm:
- Rối loạn đông máu;
- Rối loạn đông máu lan tỏa;
- Suy đa cơ quan: gan, thận, tan máu;
- Xuất huyết: phù phổi, phù não, tụ máu dưới bao nang chảy máu;
- Tràn dịch màng nuôi, suy hô hấp cấp, bong nhau thai có thể dẫn đến tử vong cho mẹ và thai;
- Đột quỵ;
- Ngạt chu sinh gây tử vong cả mẹ và thai nhi;
Nguyên nhân chính đe dọa đến tính mạng của mẹ là vỡ gan, xuất huyết não và phù não.
Theo báo cáo, tỷ lệ tử vong khi gặp hội chứng này lên đến 30%, vậy nên các mẹ bầu hãy nhận thức tình trạng bản thân để có biện pháp can thiệp từ sớm.
Xem thêm thông tin về các căn bệnh có thể mắc trong thai kỳ tại: https://dnatestings.vn/tin-tuc
Cách nhận biết hội chứng HELLP
Những bệnh nhân mắc hội chứng HELLP trước đây thường được theo dõi vì tăng huyết áp thai kỳ hoặc nghi ngờ bị tiền sản giật (tăng huyết áp và protein niệu). Khoảng 8% trường hợp xảy ra sau khi sinh.
Các triệu chứng bao gồm nhức đầu dữ dội và tăng dần (30%), mờ mắt, mệt mỏi (90%), buồn nôn và nôn (30%), đau vùng thượng vị (65%), dị cảm, tê và ngứa ran ở các chi sau đó. Phù có thể xảy ra, nhưng không có phù không nhất thiết loại trừ hội chứng HELLP. Huyết áp cao là một dấu hiệu chẩn đoán, nhưng chỉ tăng nhẹ. Vỡ nang gan với tụ máu sau đó có thể xảy ra.
Nếu bệnh nhân co giật và hôn mê, tình trạng được coi là đã tiến triển thành sản giật hoàn toàn.
Đông máu nội mạch lan tỏa xảy ra ở khoảng 20% phụ nữ mắc hội chứng HELLP và 84% trường hợp hội chứng HELLP kèm theo suy thận cấp.
Bệnh nhân có các triệu chứng của hội chứng HELLP có thể bị chẩn đoán sai trong giai đoạn đầu, làm tăng nguy cơ suy gan và làm trầm trọng thêm tình trạng của họ.
Ít gặp hơn, bệnh nhân có thể bị sốc sau khi sinh mổ, có thể bị nhầm với thuyên tắc phổi hoặc chảy máu phản ứng.
Cách điều trị hội chứng HELLP
Điều trị bắt buộc duy nhất cho hội chứng này là chấm dứt thai kỳ, bao gồm việc loại bỏ thai nhi khỏi người mẹ. Sau khi đưa thai nhi ra khỏi tử cung, sức khỏe của mẹ sẽ cải thiện rất nhanh. Phần lớn thai phụ sẽ hồi phục sau 2-4 ngày, một số trường hợp có thể kéo dài triệu chứng đến 14 ngày.
DNA Testings tổng hợp.
