Xét nghiệm ADN hài cốt và những lưu ý khi thực hiện

Trải qua những cuộc đấu tranh đầy đau thương và mất mát trong những cuộc kháng chiến trường kỳ, ác liệt để bảo vệ tổ quốc. Lịch sử Việt Nam ta đã ghi nhận sự hi sinh anh dũng cao cả của rất nhiều anh hùng, thương binh và liệt sĩ. Với số lượng hi sinh khá nhiều nên hiện nay vẫn còn rất nhiều mộ liệt sĩ vô danh vẫn chưa xác định được thân nhân. Việc xét nghiệm ADN hài cốt đã ra đời đã và đang giúp cho rất nhiều gia đình có thể tìm lại được thân nhân của mình sau nhiều năm tìm kiếm.

Xét nghiệm ADN hài cốt là gì?

Xét nghiệm ADN hài cốt (hay giám định hài cốt) là một trong những phương pháp xét nghiệm ADN huyết thống thông qua mẫu hài cốt của người đã mất để so sánh trình tự ADN với người thân giả định trong gia đình theo dòng mẹ. Kết quả xét nghiệm chính là cơ sở để xác định chính xác về mối quan hệ, qua đó sẽ giúp cho gia đình có thể tìm lại được hài cốt người thân.

Đến đây chắc hẳn có rất nhiều bạn thắc mắc liệu rằng hài cốt liệt sĩ sau thời gian dài thì các bộ phận như: da, thịt, máu, và cơ… đều đã bị phân hủy hết thì làm sao để xét nghiệm ADN? Đối với người còn sống ta có thể thực hiện xét nghiệm ADN huyết thống thông qua các mẫu như: máu, móng tay/chân, tóc, niêm mạc miệng… Ngược lại, ở phần xương (người đã mất) có chứa các ADN ty thể được di truyền từ mẹ.

Do đó chúng ta hoàn toàn có thể xét nghiệm ADN hài cốt dựa trên ty thể, cùng một người mẹ sinh ra sẽ có cùng hệ gen này. Nếu trong trường hợp hài cốt liệt sĩ vẫn còn lưu giữ được yếu tố này thì có thể thực hiện để giám định tìm thân nhân.

Do hệ xương cốt có thể tồn tại được khoảng từ 40 – 80 năm nên các công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, phân tích ADN được lưu vào ngân hàng dữ liệu cần phải được triển khai thực hiện nhanh chóng để các thế hệ sau có thể xác định danh tính của các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh một cách dễ dàng và thuận tiện hơn.

Giám định ADN hài cốt có chính xác không?

Với nền khoa học phát triển như hiện nay, thông qua việc xét nghiệm ADN hài cốt dựa trên ty thể để xác định mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ có độ chính xác lên đến 99,99998%. Con số này được nghiên cứu và đưa ra kết luận dựa trên những kết quả kiểm nghiệm trên nhiều quần thể người trên toàn thế giới.

Tính cho đến thời điểm hiện tại, đây là một phương pháp có độ chính xác cao nhất trong trường hợp xét nghiệm ADN dựa trên mẫu xương hài cốt của người đã mất. Tại Việt Nam ta hiện nay ở một số cơ sở y tế, trung tâm xét nghiệm nhỏ vẫn còn hạn chế thực hiện kỹ thuật này.

Quy trình xét nghiệm ADN hài cốt tại DNA TESTINGS

Việc thực hiện xét nghiệm ADN dựa trên mẫu xương hài cốt khá đặc biệt, do đó các bước tiến hành thực hiện cũng sẽ phức tạp và mất nhiều thời gian hơn so với các mẫu thông thường khác.

Bước 1: Lấy mẫu xét nghiệm hài cốt

Để có được kết quả chính xác, việc lấy mẫu xương hài cốt liệt sĩ cần phải đảm bảo đúng kỹ thuật, khoa học và chuẩn xác đây là yếu tố vô cùng quan trọng. Mẫu thu sẽ bao gồm:

Mẫu thu hài cốt:

• Răng: lấy từ 1 – 2 cái còn nguyên vẹn
• Xương: các mẫu xương còn lại của hài cốt như xương đùi, cánh tay, bả vai… còn nguyên vẹn và cứng chắc nhất (kích thước khoảng 2cm)

Mẫu người thân:

• Thu mẫu máu, tóc, móng tay/chân, niêm mạc miệng.

Chú ý: Trung tâm chỉ lấy một mẫu nhỏ để đi phân tích, sau khi nhận kết quả giám định, thân nhân gia đình sẽ nhận lại mẫu xương, răng còn lại.

Bước 2: Xử lý mẫu

Mẫu xương cốt sẽ được vệ sinh làm sạch, sau đó sẽ được nghiền thành bột trong nitơ lỏng. Phần bột xương này sẽ được ngâm trong một loại hóa chất đặc biệt sẽ giúp cho quá trình tách chiết ADN từ mẫu để tiến hành phân tích.

Mọi công đoạn thực hiện từ khâu làm sạch cho đến tách chiết ADN phân tích cần phải được thực hiện cẩn thân trong môi trường vô trùng tuyệt đối. Các hóa chất được sử dụng để tách chiết ADN cũng phải sử dụng các loại hóa chất chuyên dụng đặc biệt đạt tiêu chuẩn, đảm bảo tính chất lượng để xử lý được mẫu hài cốt.

Do phần xương hài cốt liệt sĩ nằm ở ngoài môi trường trong thời gian dài nên mức độ nhiễm tạp chất là rất cao, dẫn đến việc xử lý mẫu và phân tích gặp nhiều khó khăn và mất nhiều thời gian. Thông thường cần phải mất từ 3 – 4 tuần phân tách khi đó mới thu được ADN ty thể đạt chất lượng và tiến hành phân tích.

Bước 3: Tiến hành phân tích ADN ty thể hài cốt

Như mình đã trình bày ở trên, xét nghiệm ADN hài cốt liệt sĩ chỉ xác định dựa trên ADN ty thể được di truyền theo dòng mẹ. Kết quả cuối cùng sẽ là cơ sở để kết luận chính xác về mối quan hệ huyết thống theo dòng mẹ.

ADN ty thể hài cốt sẽ được phân tích giải trình dựa trên 2 vùng gen HV1 và HV2 đặc trưng, việc so sánh giữa trình tự gen hài cốt với trình tự của ngân hàng gen thế giới. Kết quả sẽ cho biết được gen thu được có phải là gen ty thể hay không? Nếu đúng khi đó mới đem đi so sánh xác định huyết thống.

Đến đây người thân giả định theo dòng mẹ cũng sẽ được lấy mẫu xét nghiệm để phân tích hệ gen ty thể. Trong trường hợp nếu hai hệ gen so sánh nếu trùng một hệ gen ty thể thì sẽ có kết luận họ CÓ cùng mối quan hệ huyết thống dòng mẹ. Ngược lại, nếu không cùng hệ gen ty thể thì kết luận họ KHÔNG cùng quan hệ huyết thống theo dòng mẹ.

Thông trường người thân trong gia đình sẽ lấy mẫu đối chứng là mẹ đẻ, con của chị em gái, hoặc anh/chị cùng mẹ… với hài cốt liệt sĩ để tiến hành giám định ADN.

Chi phí xét nghiệm ADN hài cốt liệt sĩ

Chi phí thực hiện xét nghiệm ADN hài cốt Liệt sĩ dao động từ 4.000.000 đồng – 7.000.000 đồng. Mức giá chính xác sẽ còn phụ thuộc vào từng đơn vị thực hiện, mẫu xét nghiệm, thời gian nhận kết quả khoảng từ 7 – 30 ngày.

Thủ tục xét nghiệm ADN hài cốt

Trước tiên bạn cần phải làm đơn xét nghiệm với hài cốt liệt sĩ để xác nhận mình có mối quan hệ huyết thống. Chỉ có những người có quan hệ huyết thống giả định theo dòng mẹ như: anh/chị/em ruột, con anh/chị/em ruột, cô/chú/bác ruột của người mẹ liệt sĩ… mới có thể cung cấp mẫu để tiến hành giám định ADN thông qua ty thể để so sánh đối chứng.

Tiếp đến, bạn cần phải viết đơn đề nghị giám định ADN hài cốt liệt sĩ theo mẫu chuẩn của trung tâm xét nghiệm và điền đầy đủ thông tin theo yêu cầu. Người được lấy mẫu và người trưng cầu giám định ADN cần mang theo đầy đủ giấy tờ tùy thân.

Nếu hài cốt của liệt sĩ ở trong các nghĩa trang đã được quy tụ hài cốt thì trước tiến hành lấy mẫu, bạn cần phải liên hệ trực tiếp với ban quản lý nghĩa trang liệt sĩ, khi được sự cho phép mới tiến hành lấy mẫu xét nghiệm. Tùy vào từng nghĩa trang liệt sĩ sẽ có những yêu cầu nhất định trong quá trình lấy mẫu xét nghiệm bạn cần phải đảm bảo thực hiện đúng theo yêu cầu của ban quản lý.

Hiện tại Nhà nước ta vẫn chưa có quy định về việc khai quật, giám định ADN hài cốt liệt sĩ. Song mỗi người cần phải có ý thức cố gắng bảo vệ nguyên trạng hài cốt liệt sĩ để các anh hùng dân tộc được yên nghỉ và sớm tìm được thân nhân của mình.

Nếu như bạn cần tư vấn, hỗ trợ giải đáp thêm chi tiết về thủ tục, quy trình xét nghiệm ADN hài cốt liệt sĩ, thân nhân có thể liên hệ trực tiếp đến số hotline: 0938 232 900 của trung tâm xét nghiệm ADN – DNA TESTINGS để được hỗ trợ một cách nhanh chóng và chính xác nhất nhé.

>> Xem thêm: Xét nghiệm ADN ông cháu được không? 6 lưu ý bạn cần biết