Các loại xét nghiệm cận lâm sàng phổ biến nhất hiện nay

Xét nghiệm cận lâm sàng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe và chẩn đoán bệnh. Các loại xét nghiệm này cung cấp thông tin quan trọng về chức năng của cơ thể và có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại xét nghiệm cận lâm sàng phổ biến và ứng dụng của chúng.

Xét nghiệm cận lâm sàng là gì?

Lâm sàng là một từ chuyên ngành y tế, xuất phát từ tiếng Pháp là Clinique. Và theo nghĩa Hán Việt: Lâm là đến gần, tiếp cận gần, còn sàng là chỉ chiếc giường. Nghĩa là tất cả những yếu tố liên quan về mặt y tế qua những gì xảy ra ở giường của người bệnh, bệnh viện (lúc khám bệnh).

Xét nghiệm cận lâm sàng là quá trình sử dụng các phương pháp và kỹ thuật y tế để đánh giá các chỉ số, thông số và thông tin liên quan đến sức khỏe và chẩn đoán bệnh. Các xét nghiệm này thường được thực hiện trên các mẫu máu, nước tiểu, chất nhầy hoặc các mẫu khác thu thập từ cơ thể. Mục đích của xét nghiệm cận lâm sàng là tìm hiểu về sự hoạt động của các cơ quan, hệ thống và quá trình sinh lý trong cơ thể, cũng như phát hiện các dấu hiệu bất thường, bệnh lý, nhiễm trùng hoặc tình trạng không bình thường.

Các loại xét nghiệm cận lâm sàng phổ biến hiện nay

Xét nghiệm huyết học

Xét nghiệm huyết học là một phần quan trọng trong xét nghiệm cận lâm sàng. Xét nghiệm huyết tương đánh giá các chỉ số sinh hóa cơ bản trong máu, bao gồm đường huyết, lipid máu, chức năng gan và thận. Nhờ xét nghiệm huyết tương, chúng ta có thể đánh giá sự hoạt động của các cơ quan quan trọng trong cơ thể và phát hiện các dấu hiệu bệnh lý. Từ đó, bác sĩ có thể tư vấn cho bệnh nhân về các phòng ngừa và chữa trị bệnh sớm nhất có thể.

Xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu cung cấp thông tin về sức khỏe của hệ tiết niệu và các cơ quan liên quan. Phân tích nước tiểu cơ bản đánh giá các chỉ số như màu, pH, glucose và protein. Các xét nghiệm nước tiểu đặc biệt như xét nghiệm tiểu đường và xét nghiệm nhiễm trùng đường tiểu có thể giúp chẩn đoán bệnh lý và theo dõi sự phục hồi.

Thông thường có ba phương pháp xét nghiệm:

• Phương pháp trực quan:  Chủ yếu tập trung vào màu sắc nước tiểu thông qua việc quan sát bằng mắt thường.
• Qua kính hiển vi: Mẫu thử nước tiểu có thể được kiểm tra, phân tích dưới kính hiển vi để tìm kiếm các yếu tố như tế bào, mảnh tế bào, phôi tiết niệu, chất nhầy, vi khuẩn hoặc vi trùng,…
• Bằng que thử: Thông qua mức độ thay đổi màu sắc trên que thử mà bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán về lượng chất hiện diện.

Xét nghiệm chức năng gan và thận

Xét nghiệm chức năng gan và thận đánh giá hiệu suất hoạt động của hai cơ quan này. Xét nghiệm chức năng gan bao gồm đánh giá các enzym gan, bilirubin và albumin, trong khi xét nghiệm chức năng thận đo lường các chỉ số như creatinine, urea và tỷ lệ lọc thận. Nhờ các xét nghiệm này, chúng ta có thể phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến gan và thận và đưa ra điều trị phù hợp.

Xét nghiệm nhiễm trùng

Xét nghiệm vi khuẩn và vi sinh vật đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng. Các phương pháp xét nghiệm như cấy môi trường và xét nghiệm phân tử giúp xác định loại vi khuẩn hoặc vi sinh vật gây bệnh, từ đó cho phép bác sĩ chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Xét nghiệm di truyền

Xét nghiệm di truyền hay xét nghiệm ADN được sử dụng để phát hiện sự thay đổi của các rối loạn di truyền. Đây là một loại xét nghiệm cho phép phân tích gen có khả năng gây ra bệnh di truyền; xác định quan hệ huyết thống hoặc truy nguyên nguồn gốc của một người nào đó. Xét nghiệm di truyền đánh giá các yếu tố di truyền có liên quan đến bệnh. Các phương pháp xét nghiệm gen như PCR và sequencing cho phép xác định các biến thể gen và phát hiện các bệnh di truyền. Điều này có thể giúp trong việc chẩn đoán bệnh và cung cấp thông tin quan trọng để đưa ra lựa chọn điều trị.

Xét nghiệm hình ảnh: Xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, chụp X-quang, CT (Computed Tomography) và MRI (Magnetic Resonance Imaging) cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc bên trong cơ thể. Các phương pháp này hữu ích trong việc chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý và vấn đề sức khỏe.

Xem thêm: DỊCH VỤ XÉT NGHIỆM ADN HUYẾT THỐNG TẠI DNA TESTINGS

Xét nghiệm gen

Xét nghiệm gen đánh giá các biến thể gen và có ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Phương pháp PCR và sequencing cho phép phân tích DNA để xác định các biến thể gen có liên quan đến bệnh. Điều này mang lại thông tin quan trọng về di truyền và giúp hiểu rõ hơn về các bệnh và phương pháp điều trị phù hợp.

Các xét nghiệm cận lâm sàng khác

• X- quang tim phổi thẳng: Phát hiện các vấn đề về tim phổi như lao, viêm phổi, u phổi…
• Siêu âm ổ bụng tổng quát : Đánh giá hình thể các tạng trong ổ bụng: gan, lách, mật, tuỵ, bàng quang, tiền liệt tuyến (nam), tử cung- buồng trứng (nữ)
• Siêu âm tuyến giáp: Phát hiện bệnh lý tuyến giáp như  u xơ, u nang tuyến giáp….
• Điện tim đồ: Phát hiện các bệnh lý về tim mạch…
• Các xét nghiệm định lượng Hormone: Hormone Sinh dục, Hormone Tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên…
• Các Marker chuyên sâu về Tim mạch
• Các Marker nhiễm khuẩn
• Các yếu tố chỉ điểm ung thư sớm (gan mật, phổi, dạ dày, đại tràng, vú, buồng trứng, tiền liệt tuyến…)
• Các xét nghiệm chẩn đoán vô sinh (xét nghiệm đánh giá dự trữ buồng trứng AMH), tinh dịch đồ…

Xét nghiệm cận lâm sàng có nguy hiểm không?

Bất kỳ xét nghiệm cận lâm sàng nào cũng không hoàn toàn là vô hại, đều có tiềm ẩn một ít phần trăm rủi ro trong đó. Ví dụ: Việc lấy máu xét nghiệm của bệnh nhân, có thể lấy nhiều lần, gây đau đớn cho bệnh nhân hoặc khiến bệnh nhân mang tâm lý sợ hãi kim tiêm lấy máu. Hoặc nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ khi chụp X Quang, cắt lớp vi tính; nguy cơ khi gây tê, gây mê với can thiệp nội soi, sinh thiết… và cả các nguy cơ tốn kém về chi phí, kinh tế.

Cho nên, xét nghiệm cận lâm sàng luôn được thực hiện trong môi trường y tế và tư vấn bởi các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có kinh nghiệm. Trong phần lớn trường hợp, xét nghiệm cận lâm sàng là một quy trình an toàn và không gây nguy hiểm đối với bệnh nhân.

Các loại xét nghiệm cận lâm sàng đã chứng tỏ vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh và đánh giá sức khỏe. Từ xét nghiệm huyết học, nước tiểu, chức năng gan và thận, nhiễm trùng, di truyền cho đến xét nghiệm hình ảnh và gen, chúng đều cung cấp thông tin quan trọng và giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị phù hợp. Sự tiến bộ trong công nghệ xét nghiệm cận lâm sàng đang mang lại những tiến bộ lớn trong việc chẩn đoán bệnh và cải thiện chăm sóc sức khỏe của con người.

Để được tư vấn hỗ trợ miễn phí, Quý khách có thể liên hệ đến Hotline: 0938.232.900 để được tư vấn hỗ trợ một cách nhanh chóng nhất.