29/08/2022
Bệnh không dung nạp Lactose nói chung có rất nhiều nguyên nhân, có thể xảy ra với cả người lớn và trẻ nhỏ. Tuy không dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh là rất hiếm vì đa số trẻ vừa sinh ra đều có sẵn men lactase trong ruột để tiêu hóa sữa mẹ, nhưng một số trẻ vẫn mắc phải vì một số nguyên nhân. Cùng tìm hiểu trong bài viết sau.
Không dung nạp lactose là gì?
Không dung nạp lactose được định nghĩa là khi một người ăn hoặc uống các sản phẩm từ sữa và không thể tiêu hóa hoàn toàn đường (loại lactose) trong sữa.
Đối với những người không dung nạp lactose, cơ thể sẽ không thể sản xuất đủ lactase – loại enzyme cần thiết để tiêu hóa lactose. Kết quả là, đường lactose không được tiêu hóa vẫn còn trong ruột và gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa như đi phân chua, sôi bụng, tiêu chảy,…
3 dạng không dung nạp Lactose thường gặp:
Không dung nạp Lactose nguyên phát
Thường xảy ra với trẻ lớn hơn với chế độ ăn thường xuyên thay đổi và sử dụng ít hoặc giảm hoàn toàn sữa hoặc các sản phẩm từ sữa. Khi bắt đầu sử dụng lại các sản phẩm từ sữa, trẻ không dung nạp được lactose vì cơ thể tương đối thiếu enzyme lactase.
Không dung nạp Lactose thứ phát
Tình trạng này xảy ra khi ruột non giảm sản xuất enzyme lactase sau khi bị bệnh, chấn thương hoặc phẫu thuật liên quan đến ruột non.
Không dung nạp Lactose bẩm sinh
Tỉ lệ mắc bất dung nạp Lactose bẩm sinh khoảng 1/1000 trẻ. Với nhiều nguyên nhân như di truyền, sinh non, bệnh tật,…
Nguyên nhân bệnh không dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh
Một số nguyên nhân dẫn đến bất dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh như:
Sinh non: Vì lượng enzyme Lactase thường phát triển mạnh trong 3 tháng cuối thai kỳ, nếu trẻ bị sinh non, lượng enzyme này trong hệ tiêu hóa của trẻ sẽ bị thiếu hụt dẫn đến tình trạng không dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, với nguyên nhân này trẻ hầu hết sẽ khỏi sau một thời gian ngắn.
Di truyền: Khi cả cha mẹ đều di truyền gen không dung nạp lactose cho bé, bé sẽ bị tiêu chảy nặng ngay từ khi sinh ra. Với trường hợp này, trẻ sẽ cần sử dụng một vài loại sữa không có lactose.
Bệnh tật: Một số bệnh khiến trẻ tiêu chảy nặng, làm cản trở việc sản xuất men lactase. Phải chờ đến khi đường tiêu hóa của trẻ phục hồi mới hết tình trạng bất dung nạp lactose.
Bệnh celiac cũng là một nguyên nhân, nhưng thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng tuổi. Dạng không dung nạp lactose này sẽ khỏi sau một thời gian trẻ hết bệnh.
Xem thêm các bài viết bổ ích tại Tin tức
Các dấu hiệu và triệu chứng trẻ không dung nạp lactose
Phụ huynh có thể nhận thấy các dấu hiệu không dung nạp lactose ở trẻ sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các chế phẩm từ sữa khoảng trên 30 phút. Một số triệu chứng dễ nhận thấy như:
- Tiêu chảy, phân lỏng, có bọt khí;
- Đau bụng;
- Buồn nôn;
- Đầy hơi, đánh rắm( xì hơi);
- Khi bú mẹ, trẻ thường sợ và quấy khóc;
Cách điều trị hội chứng bất dung nạp lactose ở trẻ sơ sinh
Nếu nghi ngờ trẻ mắc phải hội chứng không dung nạp đường lactose và bị tiêu chảy kèm theo các dấu hiệu điển hình của bệnh như đã nêu trên, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến trung tâm y tế để được thăm khám và điều trị thích hợp. Tại đây, các bác sĩ sẽ tìm hiểu thông tin của trẻ và thực hiện các xét nghiệm, thăm khám cần thiết để đánh giá tình trạng bệnh của trẻ.
Tùy vào các triệu chứng mà sẽ có cách điều trị chứng không dung nạp lactose khác nhau:
- Một số trẻ vẫn có thể tiêu thụ một lượng nhỏ các sản phẩm từ sữa, đặc biệt là kết hợp với các bữa ăn. Một số sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như pho mát cứng hoặc sữa chua, có thể dễ dàng hơn cho trẻ tiêu hóa. Bé cũng có thể sử dụng thực phẩm bổ sung lactase để cải thiện khả năng hấp thụ đường lactose khi sử dụng sữa.
- Các trường hợp trẻ bị tiêu chảy nặng do không dung nạp lactose, bác sĩ có thể chỉ định loại bỏ sữa và các sản phẩm làm từ sữa khỏi khẩu phần ăn của trẻ để giảm các triệu chứng.
- Con bạn cũng có thể sử dụng các loại sữa bổ sung men lactase để trợ giúp tiêu hóa các sản phẩm từ sữa chứa lactose.
- Có thể bổ sung chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng từ canxi và vitamin D như các loại đậu, hạnh nhân, trứng, sữa đậu nành,…
Trẻ mắc hội chứng bất dung nạp Lactose có bú mẹ được không?
Trừ khi phản ứng của trẻ quá nặng, các bác sĩ đều khuyến nghị mẹ tiếp tục cho bé bú sữa mẹ đầy đủ. Vì sữa mẹ chứa đầy đủ chất dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, đẩy nhanh việc cân bằng đường ruột và giảm các triệu chứng.
Xem thêm: Chẩn đoán và điều trị bệnh Celiac
Bất dung nạp Lactose có giống với dị ứng sữa?
Mặc dù cả 2 hội chứng đều có thể có các triệu chứng tương tự nhau không dễ phân biệt. Nhưng cũng có sự khác nhau giữa bất dung nạp lactose và dị ứng sữa ở trẻ:
- Bất dung nạp lactose: Là thiếu các enzym để có thể tiêu hóa lactose.
- Dị ứng sữa: Là một phản ứng miễn dịch của cơ thể.
Trẻ bị dị ứng sữa thường sẽ thuyên giảm khi trưởng thành. Nhưng không dung nạp lactose thường ngược lại, có thể có phản ứng nghiêm trọng hơn khi trẻ càng lớn.
DNA Testings tổng hợp.
